Bảy mươi chín tuổi, bà Hạnh mới dám làm hộ chiếu.
Không phải vì bà thích đi du lịch, mà vì bà muốn gặp con gái – người mà bà đã xa suốt hai mươi năm trời.
Hai mươi năm, bốn trăm lá thư, mười năm chuyển tiền đều đặn – tổng cộng hơn mười tỷ – nhưng lần nào bà gọi, con gái chỉ cười:
“Mẹ ơi, con bận lắm. Sang Nhật khổ lắm, con chưa thu xếp được.”
Bà tin. Tin rằng con mình đang hạnh phúc ở xứ người.
Bà chỉ mong một lần được nhìn thấy tận mắt – xem đứa con gái út mà bà nuôi bằng bát cơm độn khoai năm nào, giờ sống ra sao.
Khi máy bay hạ cánh xuống Tokyo, bà run run nắm chặt góc áo.
Người đón bà là Thu, con gái bà, nay đã 45 tuổi.
Thu khác hẳn trong ảnh gửi về: gầy, tóc điểm bạc, mắt thâm quầng, và nụ cười – không còn rạng rỡ như trong các tấm hình chụp gửi về quê.
Bà nắm tay con, nghẹn ngào:
— Con gái mẹ đây rồi…
Thu ôm chặt lấy bà, nước mắt rơi không kìm được:
— Mẹ, con xin lỗi… lâu quá rồi mới được gặp mẹ.
Bà gật đầu, chỉ thấy lòng ấm lại. Nhưng điều bà không ngờ, sự thật phía sau nụ cười ấy đang dần hiện ra.
Nhà Thu nằm trong một khu lao động ngoại ô, khác xa hình dung của bà.
Không phải biệt thự, không phải nhà sang, mà chỉ là căn hộ chật chội tầng ba.
Bà lạ lẫm:
— Nhà này hả con? Sao con bảo con làm ở công ty lớn, lương cao, gửi về cho mẹ mười tỷ cơ mà?
Thu né tránh:
— Dạ, nhà cũ đang sửa, con tạm ở đây…
Bà gật, cố tin.
Rồi bà ngồi xuống, nhìn quanh: bức tường bong tróc, bàn ghế cũ kỹ, chiếc tủ lạnh phát tiếng kêu rè rè.
Chợt, cửa mở – một người đàn ông Nhật trung niên, chân khập khiễng, bước vào.
Thu lập tức cúi chào:
— ただいま (Con về rồi).
Người đàn ông gật đầu, nói nhỏ điều gì đó bằng tiếng Nhật.
Bà Hạnh nhìn kỹ, rồi sốc đến mức suýt đứng không vững.
Trước mặt bà, con rể là người khuyết tật, chỉ có một chân, và ánh mắt ông ta lạnh lẽo, mệt mỏi.
Tối đó, bà ngồi bên mâm cơm, lòng rối bời.
Người đàn ông – tên Kenji – ăn lặng lẽ, không nói câu nào.
Ông đặt bát xuống, khẽ cúi đầu chào bà, rồi chậm chạp đi về phòng.
Bà khẽ hỏi con:
— Con… giấu mẹ bao năm, là vì chuyện này sao?
Thu cười gượng, mắt rưng rưng:
— Con sợ mẹ thất vọng.
— Nhưng con nói con làm công ty lớn, nhà sang… còn gửi về cho mẹ bao nhiêu tiền…
— Tất cả là tiền con làm thêm, đi lau dọn, làm ca đêm, tiết kiệm từng đồng.
— Còn chồng con?
— Anh ấy bị tai nạn sau cưới một năm, mất một chân, không làm được gì nhiều.
Bà lặng người.
Hai mươi năm, bà luôn tự hào rằng con gái mình “sang Nhật lấy chồng giàu, sướng lắm”, hóa ra, đứa con ấy đang gồng mình sống trong nghèo khó, cô độc, chỉ để mẹ khỏi buồn.
Bà bật khóc:
— Sao con khổ mà không nói?
Thu nắm tay bà, giọng run run:
— Vì mẹ là người tự trọng. Con sợ mẹ biết sẽ xót. Mẹ ở quê vất vả cả đời rồi, con chỉ muốn mẹ tin con hạnh phúc.
Bà nghẹn lời.
Rồi bà nhìn sang Kenji, người đàn ông vẫn lặng lẽ dọn bàn, dù đi lại khó khăn.
Bất chợt, ông đưa cho bà tấm hình nhỏ – là ảnh ngày cưới của hai người, được ép trong khung nhựa cũ.
Phía sau tấm ảnh có dòng chữ Nhật nguệch ngoạc, Thu dịch nhỏ:
“Cảm ơn vì đã sinh ra người con gái tuyệt vời nhất thế gian. Tôi không giàu, nhưng tôi sẽ yêu cô ấy đến khi không còn hơi thở.”
Bà cắn môi, nước mắt trào ra.
Lần đầu tiên trong đời, bà hiểu rằng: có những người không thể cho con mình tiền, nhưng cho con sự tử tế.
Những ngày sau, bà ở lại giúp Thu bán bún online cho người Việt.
Kenji dậy từ sớm nấu nước dùng, còn Thu giao hàng.
Bà hỏi:
— Vất vả thế, sao không về nước sống cho gần mẹ?
Thu cười hiền:
— Con tính rồi mẹ ạ. Năm sau con về, nhưng không phải vì khổ, mà vì con muốn đưa anh về quê mẹ con mình sống. Anh ấy cũng muốn được thấy Việt Nam – quê của vợ anh ấy.
Bà nhìn con, thấy trong đôi mắt mệt mỏi ấy là niềm hạnh phúc thật sự – thứ hạnh phúc giản dị mà bao năm bà tưởng con mình không có.
Một chiều, khi bà chuẩn bị về nước, Kenji chống nạng đến bên bà, nói bằng tiếng Việt còn ngọng:
— Mẹ… cảm ơn… đã nuôi… Thu tốt.
Bà cầm tay ông, mắt đỏ hoe:
— Cảm ơn con… vì đã thương con gái mẹ.
Thu bật khóc.
Suốt hai mươi năm, cô không nghe được từ “con” ấm áp đến vậy.
Bà ôm con, nói nhỏ:
— Giờ mẹ yên tâm rồi. Mẹ tưởng con sướng vì tiền, hóa ra con hạnh phúc vì tình. Vậy là đủ.
Về đến quê, bà bán mảnh đất mà con gửi tiền mua, rồi gửi ngược lại một nửa cho Thu.
Kèm theo là mảnh giấy nhỏ:
“Con từng gửi mẹ mười tỷ để chứng minh con thành đạt.
Giờ mẹ gửi lại năm tỷ, để con biết mẹ tự hào không phải vì con giàu, mà vì con sống tử tế.”
Thu nhận được, khóc nức nở.
Cô biết, trong suốt hai mươi năm, cả hai mẹ con đều vì yêu mà giấu đi sự thật – và giờ, họ đã tìm lại nhau bằng tình thương thật lòng, không cần tô vẽ.
Kết thúc:
Người mẹ tưởng con mình sống sung sướng, nhưng cuối cùng nhận ra giá trị của hạnh phúc không nằm ở vật chất, mà ở lòng nhân hậu.
Người con gái tưởng phải gồng để mẹ tự hào, nhưng rồi hiểu rằng, điều khiến mẹ hạnh phúc nhất chỉ là được thấy con bình yên.
Còn người chồng Nhật – người đàn ông lặng lẽ với một chân tật nguyền – lại là điểm tựa vững chãi nhất cho hai người phụ nữ Việt.
